ઈડલી સાંભર ચટણી | south indian breakfast with idli, sambar & chutney
ઈડલી સાંભર ચટણી (idli Sambar Chutney Recipe) દક્ષિણ ભારતીયની શ્રેષ્ઠ કોમ્બો રેસીપીમાંની એક. સાંભાર વગર અને ચટણી વગર ઈડલી ખાવાની મજા જ નથી આવતી. આ ખૂબ જ સ્વાદિષ્ટ, આરોગ્યપ્રદ અને લોકપ્રિય રેસીપીને પરફેક્ટ રીતે બનાવવા માટે નીચે આપેલા સ્ટેપ્સ અને ટિપ્સને અનુસરો.
Preparation Time: 8-10 Hours
Cooking Time: 30-40 Minutes
Cuisine: South Indian Recipe
આવશ્યક સામગ્રી (ઈડલી સાંભર ચટણી ):
ઈડલી માટે:
| 3 કપ ચોખા |
| 1 કપ અડદની દાળ |
| 1 કપ પોહા |
| 3 ચમચી તેલ |
| ½ નાની ચમચી મેથીના દાણા |
| ¼ નાની ચમચી ખાવાનો સોડા |
| સ્વાદ માટે મીઠું |
| તેલ |
સાંભાર માટે:
મસાલા માટે
| 1 ટેબલ સ્પૂન જીરું |
| ½ ટેબલ સ્પૂન મેથી |
| 1 ચમચી આખા ધાણા |
| 1 ચમચી ચણાની દાળ |
| 2 ચમચી છીણેલું સૂકું નારિયેળ |
| 1 ચમચી ચોખા |
| ¼ ટી સ્પૂન હિંગ |
| 1 મોટી ચમચી તેલ |
| 8-10 મીઠો લીંબડો |
| 10-12 આખું લાલ મરચું |
| 2 લવિંગ |
| 1 એલચી |
| 1 ઇંચ આદુ |
| 8-10 લસણ લવિંગ |
અન્ય સામગ્રી:
| ½ કપ તુવેર દાળ (તુર દાળ) |
| 1 મધ્યમ કદની ઝીણી સમારેલી ડુંગળી |
| 1 મધ્યમ કદના સમારેલા ટામેટા |
| 2 મોટી ચમચી ગાજર |
| 1 નાના આકાર ના સમારેલા બટાકા |
| 1 નાના આકાર ના સમારેલા રીંગણા |
| 2 મોટી ચમચી દૂધી |
| ½ કપ ડ્રમસ્ટિક શીંગો |
| 3 મોટી ચમચી તેલ |
| ½ નાની ચમચી રાઈ |
| ½ નાની ચમચી અડદની દાળ |
| ¼ નાની ચમચી હીંગ |
| 8-10 મીઠો લીંબડો |
| 2-3 સૂકું લાલ મરચું |
| 1 નાની ચમચી હળદર |
| ½ નાની ચમચી મરચું પાવડર |
| ½ મોટી ચમચી આમલી બીજ વગરની |
| 2 મોટી ચમચી ગોળ |
| સ્વાદ માટે મીઠું |
નારિયેળની ચટણી માટે:
| 1 કપ નાળિયેરનું છીણ |
| ½ કપ ફુટાણા દાળ (દાળિયા) |
| 2 ચમચી દહીં |
| 10-12 મીઠો લીંબડો |
| 1 ઇંચ આદુ |
| ½ કપ લીલા ધાણા |
| 2-3 લીલા મરચા |
| ½ ચમચી જીરું |
| સ્વાદ માટે મીઠું |
| જરૂર મુજબ પાણી |
| 1 ચમચી તેલ |
| ¼ ચમચી રાઈ |
| ચપટી હિંગ |
| ½ અડદની દાળ ચમચી |
| ½ નાની ચણાની દાળ |
| 3-4 મીઠો લીંબડો |
| 2 આખું લાલ મરચું |
ઈડલી સાંભર ચટણી બનાવવાની રીત (idli sambar chutney Recipe) :
ઈડલી બનાવવાની રીત:
1. અડદની દાળ, ચોખા, મેથી અને પોહાને 3 થી 4 વખત સારી રીતે ધોઈને 5 થી 6 કલાક પાણીમાં પલાળી રાખો.
2. 5-6 કલાક પછી અડદની દાળ-ચોખાને મિક્સર જારની મદદથી પીસી લો.
3. બેટરને એર ટાઈટ કન્ટેનરમાં કાઢી લો. સુરત નો ફેમસ સુરતી લોચો
4. એક તડકા પેનમાં મધ્યમ તાપ પર તેલ ગરમ કરો અને તેમાં ખાવાનો સોડા ઉમેરીને બેટરની અંદર નાખો.
5. હવે બેટરની અંદર જરૂર મુજબ મીઠું અને પાણી નાખીને સારી રીતે મિક્સ કરો અને બોક્સને બાંધી લો
અને બેટરને આથો આવવા માટે 10 થી 12 કલાક ગરમ જગ્યાએ રાખો.
6. 10-12 કલાક પછી ઈડલીનું બેટર સારી રીતે આથો આવી જશે. (જો બેટર આથો ના આવે તો તેને 2-3 માટે બાજુ પર રાખો)
7. ઇડલી કૂકરની અંદર 1-2 ગ્લાસ પાણી નાંખો અને કૂકરને મધ્યમ તાપ પર ગરમ કરવા રાખો.
હવે ઈડલીના મોલ્ડને તેલથી ગ્રીસ કરો અને તેમાં બેટર રેડો. કૂકરની અંદર બેટરથી ભરેલો મોલ્ડ મૂકો
અને મધ્યમ તાપ પર 10 થી 15 મિનિટ સુધી રાંધવા રાખો.
8.ઈડલીના મોલ્ડને બહાર કાઢો અને થોડીવાર ઠંડુ થયા બાદ ઈડલીને બહાર કાઢી લો. તેવી જ રીતે બધી ઈડલી બનાવી લો.
9. અમારી સોફ્ટ અને સ્પૉન્ગી ઇડલી તૈયાર છે.
સંભાર બનાવવાની રીત:
1. આમલીનું પાણી તૈયાર કરવા માટે, એક બાઉલમાં ટેબલસ્પૂન આમલીની અંદર 3 ટેબલસ્પૂન ગરમ પાણી નાખીને 10 મિનિટ માટે પલાળી રાખો. પલાળેલી આમલીને હાથથી મેશ કરો અને ચાળણીની મદદથી પાણી ગાળી લો.
2. તુવેરની દાળ અને શાકભાજી (બટાકા, રીંગણ, તુવેર, ગાજર)ને સારી રીતે ધોઈ લો. પ્રેશર કૂકરનો ઉપયોગ કરીને, તુવેર દાળ અને શાકભાજીને મધ્યમ તાપ પર 3-4 સીટીઓ સુધી રાંધો.
3. 3-4 સીટી વાગ્યા પછી ગેસ બંધ કરી દો અને કૂકર ઠંડુ થાય પછી ખોલો.
4. સાંભાર મસાલો બનાવવા માટે, સાંભાર બનાવવા માટેની ઉપરોક્ત સામગ્રીને ગરમ કરો, એક કડાઈમાં તેલ ગરમ કરો અને તેમાં સ્ટેપ બાય સ્ટેપ બધો મસાલો ઉમેરીને ધીમી આંચ પર સારી રીતે તળો અને 10 મિનિટ સુધી ઠંડુ થવા માટે રાખો.
5. મિશ્રણ ઠંડું થઈ જાય પછી તેને મિક્સરની બરણીમાં નાખો અને થોડું પાણી ઉમેરીને પીસીને પેસ્ટ બનાવી લો.
6. મધ્યમ તાપ પર એક મોટી કડાઈ અથવા પેનમાં તેલ ગરમ કરો અને તેમાં સરસવ, અડદની દાળ, હિંગ, કઢી પત્તા, સૂકા લાલ મરચા નાખીને 10 સેકન્ડ માટે સાંતળો.
7. હવે તેમાં ડુંગળી નાખો અને ડુંગળી ગોલ્ડન બ્રાઉન થાય ત્યાં સુધી પકાવો.
8. પછી ટામેટા ઉમેરી, ટામેટા ને 2-3 મિનીટ પકાવો અને પછી હળદર અને લાલ મરચું પાઉડર નાખીને ફ્રાય કરો.
9.ડ્રમસ્ટિક શીંગો, સાંભાર મસાલાની પેસ્ટ અને 7-8 કપ પાણી ઉમેરો અને મિક્સ કરો.
10. હવે તેમાં આમલીનું પાણી, ગોળ અને મીઠું નાખી સાંભારને 10-15 મિનિટ ઉકાળો.
11. અમારી સાંભર જેવી ટેસ્ટી અને હેલ્ધી હોટેલ તૈયાર છે.
નાળિયેરની ચટણી બનાવવાની રીત:
1. સૌપ્રથમ નારિયેળ, ફુટાણાની દાળ, દહીં, કઢી પત્તા, આદુ, લીલા ધાણા, લીલા મરચાં, જીરું, મીઠું અને પાણીને મિક્સર જારમાં નાખીને બારીક પીસી લો.
2. અને તેને એક બાઉલમાં કાઢી લો.
3. હવે એક ટેમ્પરિંગ પેનમાં મધ્યમ આંચ પર તેલ ગરમ કરો અને તેમાં સરસવના દાણા, અડદની દાળ, ચણાની દાળ, કઢી પત્તા, આખા લાલ મરચાં અને હિંગ ઉમેરીને ટેમ્પરિંગ તૈયાર કરો.
4. ચટણી પર ટેમ્પરિંગ ફેલાવો અને ચટણીને સારી રીતે મિક્સ કરો.
5. અમારી સ્વાદિષ્ટ નાળિયેર ચટણી તૈયાર છે.
6. ઈડલીને પ્લેટમાં મૂકો અને તેને ગરમા-ગરમ સંભાર અને નારિયેળની ચટણી સાથે સર્વ કરો. અમારું ખૂબ જ સ્વાદિષ્ટ ઈડલી સાંભર ચટણી (Idli Sambar Chutney Recipe) કોમ્બો તૈયાર છે.
સૂચનો:
1. તમે આ રેસીપીમાં પોહાને બદલે બાફેલા ચોખાનો ઉપયોગ કરી શકો છો.
2. અહીં મેં ચોખા અને દાળને એકસાથે પલાળીને પીસી લીધા છે, જો તમે ઈચ્છો તો બંનેને અલગ-અલગ પલાળીને પીસી શકો છો.
3. તમે આથો બનાવેલ બેટરને 4 થી 5 દિવસ સુધી ફ્રીજમાં રાખી શકો છો અને જ્યારે તમે ઈચ્છો ત્યારે ફ્રિજમાંથી બેટર કાઢીને ગરમાગરમ ઈડલી બનાવી શકો છો.
4. સાંભરમાં તમે તમારી પસંદગીની કોઈપણ શાકભાજીનો ઉપયોગ કરી શકો છો.
5. સારા સાંભાર બનાવવા માટે માત્ર 4-5 શાકભાજીનો ઉપયોગ કરો.
6. તમે તમારા સ્વાદ અનુસાર સાંભારમાં આમલી અને ગોળની માત્રા વધારી કે ઘટાડી શકો છો.
7.આ ચટણીમાં તમે દહીંને બદલે લીંબુનો રસ પણ વાપરી શકો છો.
8.આ ચટણીમાં તમે દાળિયાને બદલે શેકેલી મગફળીનો પણ ઉપયોગ કરી શકો છો.
9. તમે તમારા સ્વાદ અનુસાર ચટણીને વધુ કે ઓછી મસાલેદાર બનાવવા માટે લીલા મરચાંની માત્રા વધારી કે ઘટાડી શકો છો.